MIÓD PITNY
Doświadczenie uczy, że w miarę wzrastającej cywilizacji ludów, rośnie też potrzeba zdrowych i pożywnych napoi, a do tych w pierwszym rzędzie można zaliczyć napoje miodowe; nie ma zatem obawy, iżby na nie miało kiedykolwiek zabraknąć kupca. Miejmy tylko zawsze zapasy smacznych i czystych napoi miodowych w piwnicach, a kupcy znajdą się sami.
Wyrabia się je przy pomocy naturalnego fermentowania, czyli kiśnienia, nie mają one więc nic wspólnego z napojami sztucznymi, które robi się przez proste zmieszanie gotowych już składników wina – jak: wody, alkoholu, cukru, kwasów i aromatycznych olejków. Takie napoje sztuczne mogą być nawet zdrowiu szkodliwe, jeśli się stosunek składników nieodpowiednio dobierze. Napoje zaś, naturalnym sposobem z miodu przez fermentowanie wyrobione, są nadzwyczaj zdrowe, dlatego że miód sam jest dla organizmu naszego bardzo zdrowym pokarmem, a we wielu chorobach wprost lekarstwem, składniki zaś przez fermentowanie miodu lub z owoców się wytwarzające, są w takim stosunku zawarte, że również oddziaływają tylko pobudzająco, lecz nieszkodliwie na organizm.
GATUNKI
Napoi miodowych mogą być rozliczne gatunki, zależnie od tego, jakiego gatunku miód surowy na ten cel używamy, dalej w jakim stopniu rozprowadzamy go wodą, a w końcu zależnie od sposobu przyrządzania, zwłaszcza od zaprawiania go dodatkami. I tak wiadomo, że prawie w każdej okolicy miód ma inny smak i zapach, zależnie od roślin, z jakich przeważnie bywa zbierany; innym jest miód zbierany wiosną z kwiatu drzew owocowych, innym z akacji, z kasztanów, z gorczycy, rzepiu, z koniczyny, ze sparcety, z lip, z hreczki i wrzosu; w okolicach górskich bywa jeszcze miód z kwiatu malin i czernic (borówek). To są najważniejsze gatunki miodu, jakie w kraju naszym we większej ilości się zdarzają, tak, że można by w danym razie każdego z nich osobno do wyrobu używać. Oczywista, że z każdego gatunku miodu można znowu zależnie o rozcieńczenia i dodanej zaprawy, rozliczne odcienia napojów wytwarzać; podobnie mamy najróżniejsze gatunki wina.
Wypada zaznaczyć, że często są w użytkowaniu nazwy techniczne na brzeczki miodowe o pewnej gęstości. I tak:
- brzeczka, która jest sporządzona z jednej części (miary) patoki i pół części wody, zowie się półtorakiem;
- brzeczka sporządzona z jednej części patoki i równej części wody, zowie się dwójniakiem;
- brzeczkę przygotowaną z jednej części patoki i dwóch części wody nazywają trzeciakiem;
- brzeczkę zaś przyrządzoną z jednej części patoki i trzech części wody zowią czwartakiem.
dr Teofil Ciesielski, Miodosytnictwo